Giải bài toán kép, con đường đến mục tiêu tăng trưởng 8,5%

Đối mặt với bất định toàn cầu, Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% năm 2025, một thách thức lớn nhưng không bất khả thi. Cuộc chạy đua này đòi hỏi sự đồng bộ chính sách, giải ngân đầu tư công và nội lực doanh nghiệp để vừa bứt phá vừa giữ vững nền tảng vĩ mô.

Bức tranh 3 quý đầu năm: Điểm sáng bứt phá và áp lực hiện hữu

Năm 2025, nền kinh tế Việt Nam đang đối diện với một bài toán đầy tham vọng nhưng cũng không kém phần thách thức: làm thế nào để đạt mục tiêu tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) ở mức 8,3-8,5% trong khi vẫn giữ vững ổn định vĩ mô. Con số này cao hơn đáng kể so với mục tiêu 6,5-7% mà Quốc hội đã thông qua, thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ của Chính phủ nhằm tạo động lực bứt phá.

Tính đến cuối tháng 9/2025, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục thể hiện khả năng phục hồi bền bỉ và đạt được những kết quả nổi bật. Mức tăng trưởng GDP Quý I ước đạt 6,93%, cao nhất giai đoạn 2020-2025 cho cùng kỳ. Đặc biệt, đà tăng trưởng đã tăng tốc trong Quý II, đạt 7,96%, mức cao thứ hai trong giai đoạn 2020-2025. Nhờ đó, GDP nửa đầu năm tăng 7,52%, mức cao nhất của cùng kỳ trong 15 năm qua. MBS dự báo GDP Quý III có thể đạt 8,6-8,9%, tiệm cận mục tiêu của Chính phủ.

Sự tăng trưởng này đến từ đóng góp đồng bộ của các khu vực: nông – lâm – thủy sản tăng 3,89%, công nghiệp – xây dựng tăng 8,97%, dịch vụ tăng 8,46% trong Quý II. Tiêu dùng nội địa khởi sắc với tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tăng 8% trong 6 tháng đầu năm, cho thấy sức mua và niềm tin của người dân đang phục hồi mạnh mẽ. FDI vẫn là điểm sáng khi vốn đăng ký 9 tháng đạt 24,78 tỷ USD, tăng 11,6% so với cùng kỳ 2024.

Tuy nhiên, áp lực không nhỏ đang hiện hữu. Trao đổi với phóng viên, TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia đã thẳng thắn chỉ ra những áp lực hiện hữu. Những con số tăng trưởng ấn tượng trong 9 tháng đầu năm là đáng mừng, nhưng chúng ta phải nhìn nhận những rủi ro tiềm ẩn. Việc xuất khẩu giảm tốc trong nửa đầu tháng 9, với kim ngạch xuất nhập khẩu giảm 3,25% so với tháng 8, không chỉ là biến động ngắn hạn. Điều này được cho là xuất phát từ việc các doanh nghiệp dồn dập "đẩy đơn hàng" sớm để tránh mức thuế cao 46% mà Mỹ áp dụng từ tháng 4. Điều này tạo ra khoảng trống đơn hàng trong quý cuối năm, gây áp lực lớn lên các ngành chủ lực như dệt may, da giày, điện thoại và gỗ.

Cùng lúc đó, dòng vốn trong nước lại đang cho thấy những dấu hiệu đáng lo ngại. Tín dụng chảy mạnh vào bất động sản, với dư nợ cuối tháng 7 đạt 4,1 triệu tỷ đồng, chiếm gần 24% toàn hệ thống. Đây là một con số rất lớn, tiềm ẩn nguy cơ nợ xấu và rủi ro bong bóng tài chính. Nó cho thấy dòng tiền chưa thực sự đi vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh cốt lõi, tạo ra nền tảng tăng trưởng chưa thực sự vững chắc. Vấn đề này đòi hỏi sự điều hành chính sách tiền tệ và tài khóa phải hết sức thận trọng, vừa hỗ trợ tăng trưởng vừa kiểm soát rủi ro.

Chính sách đồng bộ: "Con bài" quyết định cho tăng trưởng bền vững

Để vừa thúc đẩy tăng trưởng vừa giữ ổn định vĩ mô, Chính phủ đang triển khai chiến lược điều hành xoay quanh ba trụ cột: phối hợp chính sách tiền tệ – tài khóa, định hướng vốn và cải cách thể chế.

Thủ tướng Chính phủ, tại nhiều hội nghị và thông báo kết luận quan trọng, điển hình như Thông báo 499/TB-VPCP, đã liên tục nhấn mạnh rằng việc giữ vững ổn định vĩ mô là điều kiện tiên quyết để đảm bảo tăng trưởng bền vững. Mục tiêu 8,3-8,5% GDP năm 2025 được đặt ra đồng thời với chỉ tiêu kiểm soát lạm phát dưới 4,5%. Điều này khẳng định rõ ràng phương châm không đánh đổi ổn định vĩ mô để chạy đua tăng trưởng bằng mọi giá.

Ngày 7/9/2025, Thủ tướng ban hành Công điện 159/CĐ-TTg, yêu cầu điều hành linh hoạt lãi suất – tỷ giá, không nới lỏng quá mức để tránh áp lực lạm phát. Đầu tư công được coi là động lực chủ lực, với yêu cầu "giải ngân 100%" và "6 rõ" để tránh trì trệ.

Về vốn, định hướng ưu tiên vào công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, năng lượng xanh, đồng thời kiểm soát tín dụng bất động sản. Chính phủ cũng thúc đẩy thị trường vàng ổn định, gỡ vướng cho bất động sản và đẩy mạnh cải cách thủ tục đầu tư.

Theo TS. Cấn Văn Lực, muốn đạt mục tiêu 8,5%, cần đồng bộ ít nhất 5 nhóm giải pháp là duy trì ổn định vĩ mô, thúc đẩy giải ngân đầu tư công, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, đẩy mạnh kinh tế số – xanh, và nâng cao năng lực dự báo. Ông cũng dự báo Ngân hàng Nhà nước sẽ giữ nguyên lãi suất điều hành trong 2025 và đồng VND có thể mất giá khoảng 4%.

Ở góc độ hiệp hội, ông Mạc Quốc Anh – Tổng thư ký kiêm Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội cho rằng: "Cộng đồng doanh nghiệp mong muốn chính sách rõ ràng, ổn định. Nếu thủ tục hành chính tiếp tục được cắt giảm và cơ chế hỗ trợ tín dụng ưu tiên triển khai hiệu quả, doanh nghiệp sẽ có thêm niềm tin để mở rộng đầu tư và tạo ra động lực tăng trưởng thực chất".

Trong khi đó, ông Tô Hoài Nam – Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam nhấn mạnh thêm, các chỉ số tăng trưởng đang tốt, nhưng nếu thiếu sự bền vững từ nội lực doanh nghiệp, chúng ta sẽ dễ tổn thương khi thị trường bên ngoài biến động. Chính sách cần song hành giữa mở rộng không gian tăng trưởng và bảo đảm môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng.

"Chúng tôi cần sự ổn định chính sách hơn là hỗ trợ ngắn hạn. Nếu chi phí logistics giảm, thủ tục hải quan thông thoáng và tỷ giá ổn định, doanh nghiệp sẽ đủ sức cạnh tranh, đóng góp trực tiếp cho mục tiêu tăng trưởng", đại diện một doanh nghiệp Hà Nội khẳng định.