Tại Cồn Tiên - Dốc Miếu, nơi từng là căn cứ quân sự và một phần hàng rào điện tử McNamara khét tiếng của quân đội Mỹ, giờ đây phủ kín cỏ dại. Nhà dân mọc lên san sát, len lỏi ngay trong khuôn viên di tích. Một tấm biển chỉ dẫn di tích cũ kỹ, mờ nhòe nằm bên cạnh một chiếc xe tăng hoen gỉ - trở thành dấu tích hiếm hoi nhắc người ta rằng nơi đây từng là "điểm nóng" của lịch sử.
Năm 1986 khu di tích ở đây, được khoanh vùng bảo vệ khoảng 250ha. Tuy nhiên, sau một thời gian, quá trình người dân lên làm nhà cũng như là lập vườn tại đây, đã xâm hại khu di tích này. Đến giờ, khu di tích hàng rào điện tử Macnamara chỉ còn khoảng hơn 20ha."
Hơn 50 hộ dân thuộc thôn Dốc Miếu, xã Phong Bình, huyện Gio Linh đang sinh sống ngay trong lòng di tích. Trớ trêu thay, họ không phải là những người cố tình vi phạm, mà ranh giới giữa di tích với đất ở chưa bao giờ được xác định rõ ràng trong hàng chục năm qua.
Theo lời kể của một người dân, bà con ở xã Dốc Miếu này đã hình thành gần 30 năm. Toàn bộ người dân ở đây chưa có quyết định cấp sổ đỏ, mới có quyết định cấp đất ở của UBND huyện. Bà con đã kiến nghị trong các cuộc tiếp xúc cử tri HĐND khóa 13, 14, 15, nhưng giờ vẫn chưa giải quyết được. Trong khi khu di tích chưa làm, bà con vẫn lấn để trồng màu và trồng cây ăn quả.
Ông Nguyễn Đức Sâm - Chủ tịch UBND xã Phong Bình, Gio Linh, Quảng Trị cho biết: "Theo đề án của huyện đề xuất với UBND tỉnh trình trung ương là cách từ mép đường trở vào là 45m, riêng hành lang giao thông là 15m theo nguyên tắc của đừng bộ. 30m cấp cho dân, chúng tôi đã triển khai họp dân, 51 hộ dân đã đồng tình và đang chờ triển khai. Trong khi chờ triển khai, chúng tôi đã thành lập một tổ của xã, để luôn tuyên truyền vận động bà con không được vi phạm lấn chiếm thêm, để là dự án được triển khai thực hiện".
Không chỉ có hàng rào điện tử McNamara, nhiều di tích cấp quốc gia và quốc gia đặc biệt khác như Quân cảng Đông Hà, Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải… cũng đang trong tình trạng xuống cấp, thu hẹp, bị xâm hại nghiêm trọng. Trên toàn tỉnh Quảng Trị hiện có hơn 500 di tích/cụm di tích lịch sử cách mạng. Trong đó, 477 di tích được công nhận cấp tỉnh và 24 di tích cấp quốc gia.
Ông Lê Minh Tuấn - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị nhấn mạnh: "Để tiếp tục phát huy giá trị di tích lịch sử cách mạng, trong thời gian tới, Sở văn hóa sẽ tiếp tục tham mưu UBND tỉnh, chỉ đạo hoàn thành việc quy hoạch hệ thống di tích trên địa bàn tỉnh, một cách bài bản chặt chẽ đúng theo luật di sản. Tiếp tục xây dựng kế hoạch về tu bổ, tôn tạo, phát huy giá trị di tích, song song với việc tu bổ, tôn tạo, chúng tôi đang tham mưu cho Ủy ban tỉnh, chỉ đạo hoàn thành các hồ sơ khoa học, hồ sơ pháp lý cho hệ thống di tích trên bàn tỉnh, triển khai cấp sổ đỏ cho hệ thống di tích, cắm mốc chỉ giới cho hệ thống di tích. Đồng thời, giải pháp về chuyên môn, chúng tôi tiếp tục tham mưu cho UBND tỉnh cũng như tỉnh ủy, chỉ đạo cấp ủy, chính quyền cơ sở, nêu cao vai trò lãnh đạo của mình trong một vấn đề quản lý, tu bổ, tôn tạo, phát huy giá trị di tích lịch sử. Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của người dân cùng tham gia vào công tác quản lý, công tác giám sát việc phát huy giá trị di tích, tránh trường hợp xâm hại, vi phạm đến di tích cách mạng như hiện nay".
Tháng 4 vừa qua, Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải, tỉnh Quảng Trị. Tổng diện tích lập quy hoạch là gần 105 ha. Mục tiêu xây dựng khu vực di tích trở thành công viên lịch sử - văn hóa đặc sắc, định hướng phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch.
Bình luận (0)