Cảnh báo AI thay thế con người
Những cảnh báo mới về việc AI thay thế con người đang tiếp tục được gửi đi và lần này là từ giới lãnh đạo của các doanh nghiệp lớn. Tuần trước, trong một bản ghi nhớ gửi tới nhân viên, Tổng Giám đốc điều hành Amazon Andy Jassy cho biết, việc sử dụng AI rộng rãi trên toàn hệ thống sẽ thu hẹp lực lượng lao động văn phòng của hãng trong vài năm tới. Vị CEO này nhận định, nhờ AI, Amazon sẽ tập trung ít hơn vào các công việc lặp đi lặp lại và dành nhiều thời gian hơn để phát triển chiến lược cải thiện trải nghiệm của khách hàng.
Trong một dự đoán táo bạo hơn hồi tháng trước, CEO của Anthropic Dario Amodei còn nhận định rằng 50% số công việc văn phòng cơ bản vào có thể bị loại bỏ bởi AI trong vòng năm năm tới.
Ngay cả các công ty ít tính chất công nghệ hơn như cũng đã lên tiếng cảnh báo về ảnh hưởng của AI tới nhu cầu lao động. Bà Marianne Lake, CEO mảng ngân hàng tiêu dùng và Cộng đồng của JPMorgan Chase hồi tháng 5 cho biết, AI có thể giúp ngân hàng này cắt giảm 10% nhân sự ở khối vận hành và dịch vụ tài khoản.
Một câu hỏi đang được đặt ra là liệu những cảnh báo trên xuất phát từ tình hình thực tế, hay là bởi chính các CEO cũng đang chịu áp lực phải chứng minh với các cổ đông và ban lãnh đạo về hiệu quả từ việc ứng dụng AI trong hoạt động kinh doanh.
Thực tế là không dễ để đọc được suy nghĩ của các CEO hàng đầu. Những phát biểu của họ đôi khi có thể là bài tâm lý với nhà đầu tư, với cổ đông, thậm chí là cả đội ngũ nhân viên trong công ty. Nhất là trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp đứng trước sức ép phải chuyển đổi công nghệ đu theo làn sóng ứng dụng AI hiện nay.
Nhưng công nghệ trí tuệ nhân tạo đã và đang làm thay đổi thị trường lao động ở Mỹ. Điều này đã là thực tế và đang liên tục diễn ra trong hai năm trở lại đây. Từ chuyện các tập đoàn công nghệ như Amazon, Google, Microsoft đều phải tái cấu trúc đầu tư vào AI và đi kèm với đó là sa thải hàng loạt kỹ sư có tay nghề.
Cho đến khi công nghệ AI ứng dụng vào hàng loạt ngành dịch vụ, làm thay đổi thị trường lao động. Rõ nhất là taxi không người lái đang trên phố ở California. Chỉ có điều liệu AI sẽ chuyển hoá thị trường lao động như thế nào và đến đâu thì khó đoán định. Bởi như CEO của Nividia từng nhận xét: Không phải AI lấy mất việc của bạn mà là người biết dùng AI.
AI đang tác động đến nhu cầu tuyển dụng thế nào?
Ngay tại thung lũng Silicon thì công nghệ trí tuệ nhân tạo đang ảnh hưởng đáng kể đến việc tuyển dụng và sử dụng lao động. Rõ nhất là việc Microsoft và Amazon đã thông báo kế hoạch sa thải hàng nghìn nhân viên, chủ yếu trong các bộ phận bán hàng và dịch vụ khách hàng.
Một phần vì họ đẩy mạnh tái cấu trúc để tập trung cho AI. Phần vì AI và tự động hoá ngày càng thay thế các công việc giản đơn như trả lời khách hàng từ xa. Các vị trí như thực tập sinh hay trợ lý pháp lý đang bị AI thay thế.
Một khảo sát cho thấy 70% nhà tuyển dụng tin rằng AI có thể đảm nhận các nhiệm vụ của thực tập sinh. Chính thế mà tỷ lệ thất nghiệp của sinh viên mới tốt nghiệp năm nay ở Mỹ đang lên mức cao nhất là 5,8% kể từ trước khi AI nổi lên hồi năm 2021.
Xu hướng là như vậy nhưng cũng phải thấy AI không chỉ cắt giảm việc làm, mà còn thúc đẩy nhu cầu tuyển dụng lớp lao động mới có khả năng "kháng AI", tức là những người có kỹ năng phản biện, hiểu AI và biết sáng tạo trong môi trường công nghệ.
Phải thích ứng với thách thức từ AI
Có thể thấy là AI đang tạo ra những thay đổi lớn trên thị trường lao động. Để duy trì lợi thế cạnh tranh, các doanh nghiệp sẽ tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng AI để tăng hiệu quả hoạt động. Để thích ứng với những thay đổi này, người lao động cũng cần thích ứng với những thay đổi, tận dụng AI để nâng cao hiệu suất, chất lượng công việc, từ đó giữ vững vị trí của mình.
Royal Unibrew - nhà sản xuất bia lớn thứ hai tại Đan Mạch, mới đây đã thu hút sự chú ý khi chào đón 5 nhân viên AI vào bộ phận tiếp thị của công ty. Các nhân viên AI đều có tên tuổi và có thể tương tác với các nhân viên công ty hàng ngày thông qua ứng dụng chat hay email. Công ty cho biết, sự kết hợp giữa đội ngũ nhân sự và các đồng nghiệp AI đã mang lại những kết quả tích cực.
Bà Michala Svane - Giám đốc tiếp thị, số hóa và phát triển kinh doanh, Công ty Royal Unibrew cho biết: "Khi làm việc cùng với AI, các nhân viên nhận được sự trợ giúp thường xuyên hơn trong công việc và hoạt động tìm kiếm thông tin. Họ có thể phát huy được các nguồn lực của mình cùng với AI".
Các nghiên cứu gần đây cho thấy, ngày càng nhiều người lao động có xu hướng tìm đến công cụ AI, để phục vụ cho nhiều công việc, từ thiết lập chiến dịch marketing đến hỗ trợ nghiên cứu. Nhiều người chủ động tham gia xu hướng này, trong khi số khác nhận được sự hướng dẫn, yêu cầu từ phía doanh nghiệp.
Ví dụ như tại Mỹ, theo khảo sát mới của Gallup, tỷ lệ người lao động sử dụng AI hàng ngày đã tăng gấp đôi trong năm qua, lên 8%. Những người sử dụng AI trong công việc ít nhất vài lần mỗi tuần tăng từ 12% lên 19%. Những sự kết hợp này được kỳ vọng sẽ cải thiện đáng kể hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Ông Roland Busch - Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Tập đoàn Siemens cho hay: "Hiện nay, nhiều người sợ rằng AI sẽ chiếm lấy công việc của con người. Nhưng chúng tôi thực sự tin rằng nó sẽ tạo ra nhiều công việc hơn. Bởi lẽ AI sẽ thay thế các công việc lặp đi lặp lại, điều mà con người thực sự không quá giỏi. Chúng ta có thể tập trung vào khả năng sáng tạo, sự đồng cảm, khả năng nhìn thấy bức tranh tổng thể, từ đó tạo ra những cơ hội kinh doanh mới".
Các chuyên gia dự báo, tốc độ ứng dụng AI trong công việc sẽ còn tăng nhanh hơn nữa nhờ các công cụ tiên tiến. Các phòng thí nghiệm AI được kỳ vọng sẽ chứng minh được rằng công cụ của họ đủ tin cậy trong năm tới, và tạo ra tác động đột phá lớn hơn với thị trường việc làm.
Bình luận (0)