Đẩy nhanh chiến dịch rà soát dữ liệu đất đai tại Hà Nội

Rà soát dữ liệu đất đai tại Hà Nội

Chiến dịch 90 ngày làm sạch, làm giàu dữ liệu đất đai, nhằm minh bạch hóa, giải quyết tình trạng dữ liệu đất đai thiếu thống nhất đã đi được 1/2 chặng đường. 57 triệu dữ liệu là khối lượng dữ liệu gồm: Giấy chứng nhận sử dụng đất và căn cước công dân bản photo của 34 tỉnh, thành phố đã chuyển về cho Bộ Công an. Trong đó, Bộ Công an đã xác thực được 39 triệu dữ liệu về người sử dụng đất khớp với căn cước công dân. Những dữ liệu đã hoàn tất xác thực đối chiếu sẽ được gửi trở lại các địa phương quản lý.

TP Hà Nội coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm nhằm chuẩn hóa, đồng bộ và kết nối dữ liệu đất đai với dữ liệu dân cư. Hiện các ban ngành, đoàn thể tích cực vận động người dân phối hợp với địa phương, cung cấp giấy tờ đất đai, để việc rà soát đạt chất lượng và tiến độ.

Địa bàn phường Dương Nội sau khi sáp nhập có trên 21.000 thửa đất, trong khi cán bộ tổ dân phố và cán bộ phụ trách địa chính sau sáp nhập vẫn chưa thực sự quen với địa bàn. Cái khó làm thế nào xác định chính xác các thông tin trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nằm ở vị trí nào trên bản đồ quản lý đất đai. Nhất là trong bối cảnh nhiều sổ đỏ được cấp từ những thời gian trước chưa được cập nhật đầy đủ.

Để để tránh sai sót, phường Dương Nội đã phải chọn giải pháp khoanh vùng bản đồ theo từng tổ dân phố, giao cho bộ phận rà soát và tổ dân phố xác định rõ ràng vị trí của từng thửa đất, trước khi nhập dữ liệu.

Còn tại phường Yên Sở, để đẩy nhanh tiến độ rà soát, tổ dân phố và các tổ chức đoàn đến tận các hộ dân để hướng dẫn kê khai và đối chiếu thông tin trước khi người dân nộp hồ sơ. Phường Yên Sở cũng đã thiết kế các mẫu kê khai sao cho đơn giản nhất để mọi người dễ khai báo, tránh bị nhầm lẫn.

Hà Nội có khoảng 5 triệu thửa đất tại 126 xã, phường cần được rà soát. Ban chỉ đạo có nhiệm vụ hướng dẫn địa phương xử lý thông tin đối với các trường hợp phát sinh, bố trí cán bộ chuyên môn hỗ trợ trực tiếp cho các phường, xã tuyên truyền cho người dân hiểu được lợi ích của việc làm sạch dữ liệu đất đai để người dân ủng hộ chủ trương này.

"Sau khi có dữ liệu về đất đai, các cơ quan quản lý sẽ xác định được chính xác chỗ nào có giấy chứng nhận để xây dựng các quy trình điện tử, vị trí nào chưa có giấy chứng nhận chúng tôi sẽ tiếp tục chỉ đạo các xã, phường để phối hợp với các cơ quan chuyên môn để thực hiện việc kê khai, đăng ký và cấp giấy chứng nhận", ông Nguyễn Duy Hưng - Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội cho biết.

Hiện nhiều xã, phường của Hà Nội cơ bản đã rà soát xong đối với những hộ sinh sống trên địa bàn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều trường hợp mua nhà đất nhưng không sinh sống hoặc cho thuê, thế chấp ngân hàng, các địa phương cũng đang tiếp tục lên kế hoạch thu thập thông tin và liên hệ với chủ nhà để việc cập nhật số liệu đúng tiến độ.

Người dân mong được kê khai trực tuyến thay cho việc photo sổ đỏ

Chủ trương rà soát, chuẩn hóa dữ liệu đất đai được đánh giá là cần thiết và đúng đắn, song cách triển khai tại một số địa phương – trong đó có Hà Nội – đang khiến nhiều người dân bày tỏ băn khoăn. Việc yêu cầu người dân photo sổ đỏ nộp cho xã, phường bị cho là đi ngược tinh thần cải cách hành chính, gây phiền hà và tốn thời gian, nhất là với những người sở hữu nhiều thửa đất hoặc đang cầm cố giấy tờ tại ngân hàng.

Ông Hoàng Văn Tá (phường Nghĩa Đô, Hà Nội) chia sẻ: “Theo quy định, đất ở đâu thì kê khai ở đó. Nhưng nhiều người như tôi có đất ở quê, phải xin nghỉ làm để về quê nộp hồ sơ, rất bất tiện. Nếu có hệ thống kê khai trực tuyến thì người dân chỉ cần làm trên mạng là xong, thuận tiện hơn nhiều".

Cùng chung quan điểm, anh Lê Ngọc Sơn (Hà Nội) cho rằng: “Nhiều người có nhiều sổ đỏ, nếu chỉ cần nộp một lần tại nơi cư trú thì hợp lý hơn. Chứ bắt đi từng nơi khác nhau nộp hồ sơ, người dân ngại, thậm chí có thể không muốn kê khai".

Từ TP Hồ Chí Minh, anh Nguyễn Trọng Đức bày tỏ: “Yêu cầu người dân phải đến từng phường, quận nộp giấy tờ rất mất thời gian. Nên chăng cần có một cổng thông tin chung như Cổng thông tin Chính phủ để người dân tự đăng nhập và cập nhật dữ liệu thì sẽ tiện lợi, minh bạch hơn".

Anh Nguyễn Thành (phường Tây Hồ, Hà Nội) lo ngại về vấn đề bảo mật: “Người dân chỉ sợ nhất là lộ lọt thông tin. Những ai đang thế chấp sổ đỏ tại ngân hàng thì lại càng khó. Nếu chính quyền có cách kết nối dữ liệu an toàn giữa các cơ quan thì người dân sẽ yên tâm hơn".

Còn anh Trần Ngọc Tuấn (phường Bạch Mai, Hà Nội) nêu thực tế: “Nhiều gia đình không giữ sổ đỏ gốc vì đang thế chấp, hoặc chỉ có đất mà chưa được cấp sổ. Bắt họ photo hay công chứng giấy tờ là rất khó. Có phường còn yêu cầu công chứng bản photo, gây thêm thủ tục rườm rà".

Ông Phan Thanh Nghị (phường Nghĩa Đô, Hà Nội) cho rằng: “Dữ liệu đất đai và căn cước công dân vốn đã có trên hệ thống. Nếu các cơ quan quản lý chủ động kết nối và xử lý trên nền tảng số thì người dân không cần phải nộp lại giấy tờ. Khi nào có vấn đề cụ thể thì chính quyền mới cần liên hệ trực tiếp với từng hộ để xác minh".

Trước những vướng mắc, khó khăn phát sinh trong quá trình triển khai thu thập dữ liệu đất đai ở một số địa phương, trong đó có TP Hà Nội, phóng viên VTV đã trao đổi với ông Mai Văn Phấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường để có những lý giải cụ thể về công tác triển khai của các tỉnh thành phố, cũng như những giải pháp xử lý những vướng mắc trong những ngày tới đây. 

Ông Mai Văn Phấn cho biết, trong thời gian vừa qua, các địa phương cũng đã rất quyết liệt trong việc triển khai thu thập các giấy chứng nhận đã cấp. Trong cơ quan nhà nước cũng có những tài liệu, dữ liệu đã được lưu trữ tại cơ quan, tuy nhiên trong thời gian vừa qua, qua các thời kỳ, quy định của pháp luật, điều kiện công nghệ, điều kiện hạ tầng trải qua các thời kỳ, nên là các tài liệu lưu trữ đâu đó vẫn chưa đảm bảo để sử dụng các thông tin đấy để làm đúng làm đủ.

"Một yếu tố khách quan nữa là chuyện về thiên tai bão lũ, điều kiện hạ tầng của các cơ quan là rất hạn chế, gây ra chuyện bảo quản lưu trữ hồ sơ chưa đảm bảo. Ngoài ra cũng có lý do là người sử dụng đất cũng chưa sử dụng các thủ tục hành chính, ví dụ thừa kế, mua bán viết tay, người đang sử dụng đất với thông tin pháp lý trên giấy shứng nhận đã cấp là không có tính thống nhất", ông Mai Văn Phấn nói.

Trước những lo lắng về lộ lọt thông tin sau khi nộp các bản photo, ông Mai Văn Phấn thông tin: "Trên cơ sở nắm bắt từ thực tiễn, bên phía Bộ Công an và Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đưa ra các giải pháp để đảm bảo việc làm thế nào thuận tiện nhất cho người dân và doanh nghiệp. Nhưng Nhà nước lại có thông tin để đảm bảo đối chứng làm đúng là đủ, làm sạch dữ liệu. 

Chúng tôi đang xây dựng một ứng dụng VNeID để người dân tự khai báo và tự chụp giấy chứng nhận để đính lên VneID. Trên cơ sở đó, chúng tôi sẽ phân loại và chuyển về các địa phương để các cơ quan chuyên môn sẽ đối thoát thông tin của người sử dụng đất với thông tin trên Giấy chứng nhận để làm đúng là đủ, làm sạch dữ liệu".

Hoàn thành 4/5 nhiệm vụ làm sạch dữ liệu đất đai

Cục Quản lý đất đai thông tin, Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao chủ trì 5 nhóm nhiệm vụ làm sạch dữ liệu đất đai và đến nay đã hoàn thành 4/5 nhóm, 1 nhóm đang tiếp tục triển khai. Trong đó, nhóm nhiệm vụ đầu tiên Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã hoàn thành là xây dựng tài liệu hướng dẫn kỹ thuật về thu thập, cập nhật, chỉnh lý và bổ sung thông tin cơ sở dữ liệu đất đai, mã định danh duy nhất của thửa đất và thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Đến nay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã hoàn thành việc xây dựng tài liệu hướng dẫn địa phương rà soát, phân loại dữ liệu theo các nhóm: Nhóm đã được xây dựng cơ sở dữ liệu và dữ liệu đang sử dụng được, đảm bảo “đúng - đủ - sạch - sống”; Nhóm đã được xây dựng cơ sở dữ liệu nhưng dữ liệu cần làm đúng, làm đủ, bổ sung và xác thực thông tin của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất; Nhóm đã được xây dựng cơ sở dữ liệu nhưng dữ liệu không sử dụng được, cần phải xây dựng mới; tổng hợp kết quả phân nhóm dữ liệu đất đai toàn quốc.

Tài liệu và biểu mẫu kèm theo hướng dẫn địa phương thu thập căn cước công dân (CCCD) và các loại giấy chứng nhận về đất ở, nhà ở nhưng chưa được xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai của các chủ sử dụng đất, chủ sở hữu nhà ở đến nay cũng đã hoàn thành.

Cục Chuyển đổi số (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (Bộ Công an) đã xây dựng tài liệu, hướng dẫn kỹ thuật và giải pháp đồng bộ cơ sở dữ liệu đất đai đang vận hành tại địa phương vào cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai và kết nối, tích hợp, đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Trung tâm dữ liệu quốc gia và các bộ, ngành.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, hiện có một nhóm nhiệm vụ đang tiếp tục thực hiện là tổ chức đồng bộ theo thời gian thực cơ sở dữ liệu đất đai đang vận hành tại địa phương vào cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai và kết nối, tích hợp, đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Trung tâm dữ liệu quốc gia và trong toàn bộ hệ thống chính trị, xuyên suốt giữa Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan Đảng, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân và các tổ chức chính trị - xã hội phục vụ khai thác được ngay thông tin, dữ liệu về đất đai trong giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, tổ chức, doanh nghiệp. Sau đó, sẽ thực hiện đồng bộ thường xuyên theo thời gian thực.

Nhóm nhiệm vụ này đang được Cục Chuyển đổi số, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội, Sở Nông nghiệp và Môi trường các địa phương thực hiện. Khi hoàn thành, sẽ đồng bộ 100% dữ liệu thửa đất của địa phương lên Trung ương và theo dõi theo thời gian thực số lượng thửa đất được đồng bộ. Ngoài ra, Cục Chuyển đổi số đã thành lập các đoàn công tác đến địa phương để đôn đốc, hướng dẫn và đồng hành trong quá trình triển khai chiến dịch, đồng thời tổ chức các tổ trực tuyến để kịp thời giải đáp, hỗ trợ địa phương trong quá trình thực hiện.