Chuyện từ chiếc xe màu của VTV: "Mỗi lần ghi hình là một lần ra trận"

Lễ kỷ niệm, diễu binh, diễu hành 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tại Quảng trường Ba Đình không chỉ là một sự kiện chính trị - xã hội trọng đại, mà còn là nhiệm vụ đặc biệt đối với ekip truyền hình trực tiếp. Để có được những thước phim hoành tráng, xúc động và đầy tự hào của các khối trong Lễ diễu binh, diễu hành, đội ngũ đạo diễn hình ảnh trên các xe màu của VTV đóng vai trò rất quan trọng. Họ là những "kiến trúc sư" đứng sau mỗi khung hình, tỉ mỉ tính toán từng góc quay, cỡ hình để truyền tải trọn vẹn sự hào hùng và cảm xúc của buổi lễ.

Nhiệm vụ tại Lễ diễu binh, diễu hành Quốc khánh 2/9 là niềm tự hào lớn

Đạo diễn Phú Trần của Ban Văn nghệ và đạo diễn Nguyễn Quốc Hưng của Ban Văn hóa - Giải trí là hai trong số những đạo diễn hình tại Lễ diễu binh, diễu hành Quốc khánh 2/9. Ở vai trò đạo diễn hình ảnh của xe màu 1 được đặt ngay trước Lăng Bác, đạo diễn Phú Trần đã chia sẻ về áp lực, niềm tự hào và quá trình chuẩn bị vô cùng tỉ mỉ của ekip sản xuất. Riêng với đạo diễn Quốc Hưng, anh nói có lẽ "Nhìn bên phải - Chào - Một, hai" đã trở thành âm thanh in sâu trong tâm trí anh và cả ê-kíp, là dấu ấn không thể quên trong sự nghiệp làm nghề của mình.

“Khi mới nhận được nhiệm vụ là một trong những đạo diễn hình ảnh trên xe màu tại Lễ diễu binh, diễu hành Quốc khánh 2/9, tôi rất bất ngờ bởi không tin mình có được niềm vinh dự này, ở Đài THVN có rất nhiều đạo diễn giỏi. Nhưng song song với đó là cảm giác vừa run vừa sung sướng. Run bởi đây là một sự kiện có ý nghĩa trọng đại của đất nước, áp lực ngồi trên chiếc “ghế nóng” này không dễ dàng còn sướng âm ỉ trong lòng là bởi được có cơ hội tham gia một cuộc chơi về hình ảnh thực sự, đó là cơ hội nghề nghiệp hiếm có với các đạo diễn hình ảnh như chúng tôi”, đạo diễn Quốc Hưng tâm sự.

Hơn hai tháng đi tìm lời giải cho nhiều bài toán

Trong cuộc trò chuyện cùng Thời báo VTV, đạo diễn Phú Trần cho biết ngay từ khâu xây dựng kịch bản hình ảnh ekip thực hiện đã xác định ý tưởng xuyên suốt là tái hiện khí thế hào hùng cùng niềm tự hào dân tộc trong từng khung hình. "Ý tưởng xuyên suốt của chúng tôi là tái hiện khí thế hào hùng và niềm tự hào dân tộc trong từng khung hình, đồng thời vẫn giữ được tính trang nghiêm, chuẩn mực của một lễ kỷ niệm quốc gia. Với bối cảnh Quảng trường Ba Đình rộng lớn nơi gắn liền với bản Tuyên ngôn Độc lập, chúng tôi muốn khán giả không chỉ thấy quy mô hoành tráng của đội hình diễu binh, diễu hành mà còn cảm nhận được chiều sâu lịch sử và sự kết nối giữa quá khứ - hiện tại - tương lai của đất nước. Hình ảnh chủ đạo là sự kết hợp giữa đại cảnh hùng tráng và những cận cảnh giàu cảm xúc, từ ánh mắt, nụ cười đến sự quyết tâm trên gương mặt từng đại biểu, chiến sĩ và nhân dân", đạo diễn Phú Trần nói.

“Lần đầu tiên đến Trung tâm Huấn luyện quốc gia Miếu Môn xem các chiến sĩ luyện tập, ê-kíp sản xuất của VTV đã vô cùng xúc động trước những âm thanh, hình ảnh hào hùng của các chiến sĩ Việt Nam. Họ mang một vẻ đẹp mạnh mẽ, đoàn kết và quyết liệt. Thử thách lớn nhất lúc này là làm sao để truyền tải trọn vẹn cảm xúc tự hào ấy đến khán giả”, đạo diễn Quốc Hưng kể lại.

Trong hơn hai tháng, nhóm đạo diễn chủ lực của xe màu 1 và xe màu 2 đã theo sát từng buổi tập của các chiến sĩ, từ Trung tâm Huấn luyện quốc gia Miếu Môn đến các buổi tổng duyệt tại Quảng trường Ba Đình. Hàng loạt phương án hình ảnh được đưa ra, từ cỡ hình, góc hình cho đến vị trí đặt máy đều được tính toán kỹ lưỡng đến từng giây, từng centimet. Hệ thống flycam, boom được thử nghiệm liên tục.

“Anh em quay phim, dù đã quen với các chương trình trực tiếp, vẫn không dám lơ là. Họ "nín thở" để lấy đúng khoảnh khắc, với kỷ luật nghiêm ngặt không khác gì các chiến sĩ bởi sự chính xác đòi hỏi tới từng centimet” – đạo diễn Quốc Hưng kể - “Chúng tôi có nhiều đêm thức cùng nhau bàn bạc, thảo luận các góc máy, những sa bàn được dựng lên đơn giản bằng đồ vật trên bàn họp, rồi những buổi chạy thử máy trên Quảng trường Ba Đình, anh em quay phim đặt máy quay, điều chỉnh góc độ dựa trên... sự tưởng tượng. Đã có hàng chục buổi chạy thử, setup máy bất kể nắng mưa, sớm khuya, cứ có cơ hội được vào Quảng trường lúc nào, anh em lại xin đến đặt máy và tập luyện. Vị trí đặt máy được thay đổi không biết bao nhiêu lần cho đến khi một hệ thống máy quay hai bên đường trục Hùng Vương, ngay trước Lăng Bác được chốt. Đó quả thực là một thách thức không nhỏ nhưng, tinh thần chung của đội ngũ sản xuất là sẵn sàng điều chỉnh, giải quyết kịp thời với mọi sự thay đổi của tình hình thực tế”.

Một trong những thách thức lớn nhất của lễ diễu binh là cách sắp xếp góc máy và đường truyền, để vừa thể hiện quy mô hoành tráng vừa bắt trọn cảm xúc con người. Đạo diễn Phú Trần ví công việc này như một "chiến trường lớn" với hàng trăm con người trong ekip VTV cùng chung tay gánh vác trọng trách. Hệ thống kỹ thuật hiện đại đã được huy động tối đa: 5 xe màu đặt tại các vị trí then chốt, phân nhiệm vụ chi tiết cho từng góc máy.

Xe màu nằm khu chính diện lễ đài có nhiệm vụ lựa chọn hình ảnh toàn bộ khối người và khối xe thiết giáp đi qua, ekip đã phải xây dựng kịch bản hình theo từng lớp, phân công cụ thể trên bản đồ tác nghiệp để tránh bỏ sót bất kỳ khoảnh khắc quan trọng nào. "Mỗi nhịp hình đều được tính toán khớp với bước chân đội hình, đồng bộ cùng âm nhạc và lời bình. Phần âm thanh cũng phải chuẩn bị kỹ lưỡng, để khi cộng hưởng cùng hình ảnh sẽ mang đến cảm xúc trọn vẹn hơn cho khán giả," đạo diễn Phú Trần cho biết.

Trong hàng nghìn người tham gia diễu binh, diễu hành và không gian rộng lớn, việc lựa chọn yếu tố ưu tiên là bài toán khó. Điều này đã được cả hai đạo diễn Phú Trần và Quốc Hưng chia sẻ. “Chúng tôi đã tính toán rất kỹ để có thể tối ưu được hình ảnh, âm thanh của các khối người khi chuyển bước tiếp lệnh. Đây là một bài toán rất rất khó khi điểm chuyển bước tiếp lệnh khá xa với điểm đọc dẫn ý nghĩa về khối, do vậy dễ gây ra tình trạng khi đọc ý nghĩa của khối phía trên thì khối phía dưới đã chuyển bước tiếp lệnh rồi. Sau khi họp rút kinh nghiệm rất nhiều lần thì toàn bộ ekip chúng tôi quyết định miêu tả song song”, đạo diễn Phú Trần nói.

“Khi hết lời đọc thì đây chính là cơ hội của các góc máy đặc biệt để tạo nhịp giãn và để khán giả truyền hình chiêm ngưỡng tầng tầng lớp lớp đoàn quân di chuyển. Flycam cho cái nhìn từ trên cao, buggy cam bám sát theo nhịp chuyển động góc thấp tôn vinh, cable cam lướt ngang toàn cảnh, còn segway cho phép linh hoạt giữa dòng người. Sự kết hợp này tạo nên tính đa tầng cho hình ảnh, tối ưu để buổi truyền hình đạt chính xác, vừa giàu tính điện ảnh".

Tinh thần tập trung cao độ, kỷ luật nghiêm ngặt tạo nên thành công

Trong một sự kiện lớn như Lễ kỷ niệm, diễu binh, diễu hành 80 năm Quốc khánh 2/9, đạo diễn Phú Trần thừa nhận, áp lực lớn nhất nằm ở chỗ "mọi khoảnh khắc chỉ có một lần, không có cơ hội làm lại. Chỉ một giây sơ suất có thể để lại tiếc nuối khó bù đắp". Chính vì vậy, anh và ekip đã cố gắng luôn giữ cho mình sự bình tĩnh, tập trung cao độ, đồng thời đặt trọn niềm tin vào sự phối hợp ăn ý của hàng trăm thành viên trong ekip của VTV.

Bên cạnh đó, đạo diễn Quốc Hưng khẳng định với ê-kíp sản xuất, mỗi lần ghi hình, từ buổi hợp luyện, sơ duyệt đến tổng duyệt, đều được coi như một chương trình trực tiếp. Toàn bộ các thành viên ekip tập trung cao độ để truyền tải được đặc trưng riêng của từng lực lượng: khối nữ quân y với logo quân y, khối nữ thông tin với mũ ăng-ten, hay khối kiều bào với điểm nhấn "biến hình" đảo váy. Với mỗi khối, đạo diễn lại tính toán để sử dụng các thiết bị như steadicam, buggi hay boom sao cho phù hợp nhất. Với vai trò hỗ trợ cho đạo diễn hình ảnh, các biên tập viên đảm nhận vị trí trợ lý có nhiệm vụ ghi nhớ nhiều thông tin chi tiết về khối diễu binh, diễu hành như trang phục, tên gọi những loại khí tài... Trước mỗi buổi ghi hình, ê-kíp lại "ôn bài". Nhóm đạo diễn lên kịch bản phân cảnh rõ ràng, họp với đội quay phim, phân tích từng cú máy, cỡ hình, và cùng nhau rút kinh nghiệm. Tinh thần "chúng ta tốt hơn mỗi ngày" đã giúp cả ê-kíp vượt qua mọi khó khăn.

“Ekip thực hiện truyền hình trực tiếp Lễ diễu binh, diễu hành Quốc khánh 2/9 với tinh thần kể một câu chuyện chứ không đi tường thuật. Có lẽ vì vậy nhịp điệu chương trình, từ những khoảnh khắc hồi hộp của những chiến sĩ trước giờ bắt đầu, đến khi kết thúc chương trình, khi những đoàn quân đã đi trong lòng dân đều được kể đẹp, xúc động đúng như cảm xúc của cả ekip” – đạo diễn Quốc Hưng bộc bạch – “Hai giờ sáng các bộ phận đã vào vị trí, máy móc thiết bị kết nối tín hiệu, tất cả chờ trời sáng lên. Và khi tiếng hô - Nhìn bên phải! Chào, một, hai của khối danh dự ba quân chủng, khối lực lượng đầu tiên tiến vào lễ đài, cả ekip vững tâm hẳn. Âm thanh quen thuộc 3 tháng nay, rõ ràng, sắc nét, hào hùng và đầy tự hào”.

"Có những lúc tim tôi thắt lại vì xúc động, tự hào, nhưng bàn tay vẫn phải giữ nhịp nghề nghiệp" - đạo diễn Phú Trần nói. Thay vì để cảm xúc lấn át, anh coi đó là động lực để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Mỗi cú bấm hình, theo anh, là kết quả của sự chuẩn bị kỹ lưỡng, của tinh thần trách nhiệm và niềm tự hào chung của cả ekip. 

"Cảm xúc ấy, căng thẳng nhưng tràn đầy tự hào, chính là điều đặc biệt nhất mà chỉ truyền hình trực tiếp mới mang lại cho một đạo diễn", anh chia sẻ thêm.

“Nếu như không khí trên xe màu vào thời điểm chương trình diễn ra vô cùng im ắng thì tới khoảnh khắc thông báo trả sóng, kết thúc chương trình lại là sự vỡ òa, niềm vui, và có cả tiếng thở nhẹ ra khi nhiệm vụ của ekip đã được hoàn thành thuận lợi. Đó là thành quả của một tập thể từ các biên tập viên, quay phim, đạo diễn, kỹ thuật viên của VTV nỗ lực trong nhiều tháng” – đạo diễn Quốc Hưng nói tiếp – “Sau chương trình, chúng tôi cũng theo dõi những bình luận, ý kiến chia sẻ của khán giả. Với đội ngũ của VTV, đó cũng là động lực để chúng tôi nỗ lực hơn nhằm mang đến những chương trình chất lượng, chuyên nghiệp gửi tới khán giả cả nước”.

Bằng tất cả sự chuyên nghiệp, sự chuẩn bị kỹ lưỡng và niềm tự hào dân tộc, đội ngũ của VTV đã mang đến cho khán giả cả nước những khung hình đẹp nhất trong Lễ diễu binh, diễu hành chào mừng 80 năm Quốc khánh Việt Nam. Đó không chỉ là nhiệm vụ nghề nghiệp, mà còn là cơ hội để họ góp phần khắc ghi những giây phút thiêng liêng của lịch sử dân tộc bằng ngôn ngữ hình ảnh truyền hình.

Ekip VTV 'vượt nắng thắng mưa' giữ trọn khoảnh khắc hào hùng Lễ diễu binh, diễu hành

VTV.vn - Đằng sau những khung hình hào hùng sáng 2/9 là hành trình “vượt nắng thắng mưa” của ekip VTV, miệt mài sáng tạo để ghi dấu khoảnh khắc lịch sử bằng những góc máy mãn nhãn.