Chiến lược kinh doanh ứng phó thuế quan Mỹ?

Người tiêu dùng Mỹ đối mặt với chi phí, giá cả tăng cao

Thế giới đang bước vào một thời kỳ thương mại mới với những chính sách, những rào cản thuế mới. Nhưng cùng với đó cũng là những cơ hội cho các doanh nghiệp nhanh nhạy nắm bắt thời cơ. Các doanh nghiệp phải định hình chiến lược xuất khẩu như thế nào trong thời gian tới? Nhất là khi thị trường tiêu dùng Mỹ là thị trường xuất khẩu quan trọng của nhiều quốc gia.

Tại Mỹ, theo tính toán mới nhất do Đại học Yale công bố, mức thuế nhập khẩu trung bình hiệu dụng của Mỹ hiện đạt gần 18,3%, mức cao nhất kể từ năm 1934. Khi thuế nhập khẩu bị nâng lên thì gần như chắc chắn là người tiêu dùng Mỹ sẽ phải gánh một phần nào đó chi phí giá cả đội lên. Đặc biệt là khi mùa mua sắm cuối năm đang đến gần, người tiêu dùng Mỹ đang giữ một tâm thế phòng bị, tích trữ, để ứng phó với làn sóng thuế.

Tại một siêu thị ở New York, Mỹ, các quầy, kệ vẫn đầy ắp hàng hóa. Nhưng phía sau đó là nỗi lo ngày càng lớn của người tiêu dùng trước viễn cảnh giá cả tiếp tục leo thang.

Ngày 1/8, Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh tăng thuế với 69 đối tác thương mại. Theo sắc lệnh này, hàng loạt sản phẩm nhập khẩu sẽ phải chịu thêm mức thuế suất từ 10 đến 40%, tuỳ theo từng mặt hàng và quốc gia xuất xứ.

Tác động dây chuyền bắt đầu lan rộng. Các ông lớn bán lẻ như Walmart, Best Buy và Costco đã thông báo điều chỉnh giá. Tập đoàn Procter & Gamble dự kiến tăng giá gần 25% sản phẩm tại thị trường Mỹ để bù chi phí nhập khẩu đội lên từ thuế.

Người tiêu dùng Mỹ cho biết: "Lần nào đi chợ cũng phải trả nhiều hơn. Giá cứ tăng hoài. Tôi không tin nổi chuyện này và chưa thấy điểm dừng ở đâu cả".

Không chỉ tích trữ các món hàng thiết yếu hàng ngày, mà người tiêu dùng Mỹ đang tích trữ cả ô tô.

"Tôi lo lắng thật sự. Tôi đã quyết định mua luôn một chiếc xe hơi chỉ vì lo ngại thuế quan sắp áp dụng. Họ đã cảnh báo nên chúng tôi quyết định mua xe trước", người tiêu dùng Mỹ chia sẻ.

Tâm lý dự phòng đã bắt đầu xuất hiện trong người tiêu dùng Mỹ, đã có những người tích trữ, cắt giảm chi tiêu và thấp thỏm trước một mùa mua sắm cuối năm đầy biến động.

Ông Sam Stovall - Chuyên gia Kinh tế trưởng tại CFRA nhận định: "Lạm phát sẽ tăng tốc trong ngắn hạn, nhưng lạm phát hàng năm có thể sẽ không leo thang nữa. Tuy nhiên, cuối cùng áp lực vẫn sẽ đặt trên vai người tiêu dùng - những người đóng góp tới 70% quy mô kinh tế Mỹ. Nên tăng trưởng GDP năm 2026 chắc sẽ cần phải có sự điều chỉnh".

Các doanh nghiệp xuất khẩu ứng phó với mức thuế mới

Nếu bóc tách từng sản phẩm, một số ngành cho thấy tác động từ thuế quan là rất rõ nét. Đầu tiên là ngành dệt may. Theo tính toán của Đai học Yale, do mức thuế nhập khẩu mới, giá áo quần và giày dép tại Mỹ tăng mạnh: giá giày tăng ngắn hạn là 39%, về lâu dài giá còn tăng cao hơn; giá cả mặt hàng áo quần tăng 37% (ngắn hạn) và tăng 17-18 % trong dài hạn.

Còn với các ngành công nghệ cao như ô tô, theo hãng số liệu của hãng Axios công bố, các doanh nghiệp ở cả 2 phía đều có thể chịu thiệt hại. Tập đoàn ô tô GM của Mỹ gánh khoản thiệt hại tới 1,1 tỷ USD; còn hãng Volkswagen của Đức, thiệt hại bị đẩy lên 1,5 tỷ USD do chi phí thuế.

Vậy từ phía các doanh nghiệp nước ngoài, xuất khẩu hàng hoá sang Mỹ, họ sẽ có những chiến lược như thế nào để tận dụng những lợi thế, hoặc vượt qua thách thức của mức thuế mới?

Năm ngoái, Pakistan đã xuất khẩu khoảng 4,1 tỷ USD hàng may mặc sang Mỹ. Công ty dệt may Liberty Mills - một trong những doanh nghiệp dẫn đầu - cho biết phần lớn sản phẩm của họ phục vụ trực tiếp và gián tiếp cho các thương hiệu quốc tế, cửa hàng bách hóa và hệ thống đặt hàng qua mạng tại Mỹ. Với mức thuế quan 19%, lãnh đạo công ty cho rằng vẫn có rất nhiều thách thức đặt ra.

Ông Temoor Mukaty - Tổng Giám đốc Liberty Mills Limited cho biết: "Chúng tôi có thể có ưu thế hơn Bangladesh khoảng 1% về thuế, nhưng họ lại có lợi thế lớn về lương, lãi suất và chi phí điện, nước, khí đốt - tất cả đều thấp hơn nhiều so với Pakistan".

Hiện thời mức thuế trung bình với nhiều quốc gia trong khu vực dao động từ 19-20%. Trong bối cảnh đó, ông Temoor cho rằng, tốc độ sẽ là yếu tố quyết định.

"Đây sẽ là cuộc đua của những người đi trước. Ai hành động nhanh, người đó sẽ có lợi thế giành được thị phần", ông Temoor Mukaty - Tổng Giám đốc Liberty Mills Limited nói.

Còn tại khu vực châu Âu, trao đổi với phóng viên VTV, chuyên gia kinh tế trưởng của ngân hàng ING, ông Carsten Brzeski, cho biết các mặt hàng chịu ảnh hưởng lớn nhất dường như thuộc nhóm hoá chất và công nghiệp nặng.

Ông Carsten Brzeski - Chuyên gia kinh tế trưởng ING nhận định: "Nếu nhìn vào các mặt hàng chính mà châu Âu xuất sang Mỹ, đó là ô tô, hàng chế tạo, hoá chất và dược phẩm. Ngoài ra, có một lĩnh vực khác đã bị lãng quên đó là thép và nhôm. Ngành công nghiệp thép và nhôm của châu Âu vẫn đang chịu mức thuế 50%. Điều này sẽ gây tổn thất nặng nề cho lĩnh vực này tại châu Âu".

Một số chuyên gia quan sát thị trường cũng cho rằng mở rộng thị trường xuất khẩu, để giảm sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ là điều cần làm. Nhưng song song với đó cần đẩy mạnh nền kinh tế nội địa, tự lực tự cường để có thể ứng phó tốt với những cú sốc bên ngoài.