Tuần qua, Ban tổ chức Eurovision đã quyết định triệu tập một cuộc họp Đại hội đồng bất thường vào tháng 11 tới, trong bối cảnh các quốc gia như Tây Ban Nha và Ireland tuyên bố sẽ không tham gia nếu Israel có mặt trong cuộc thi này.
Ca sĩ Yuval Raphael - đại diện Israel giành giải Á quân tại Eurovision 2025
Trong nhiều tuần qua, ở châu Âu xảy ra những tranh cãi gay gắt quanh việc có nên để Israel tiếp tục góp mặt tại cuộc thi năm tới, khi cuộc khủng hoảng nhân đạo ngày càng nghiêm trọng do chiến dịch quân sự tại Dải Gaza.
Gần đây, các đài truyền hình của Tây Ban Nha, Ireland và Hà Lan đều khẳng định sẽ rút lui nếu Israel tham dự. Trong khi đó, một số nước khác, bao gồm cả Áo - quốc gia đăng cai năm tới - đã kêu gọi các thành viên của Liên minh châu Âu không nên có hành động "quá khích" như vậy.
Phía sau hậu trường, ban tổ chức Eurovision tìm cách kéo dài thời gian, hy vọng sẽ đưa ra giải pháp ít gây chia rẽ nhất. Và một quyết định sắp được đưa ra.
Ngày 25/9 vừa qua, Ban điều hành của Liên minh Phát thanh Truyền hình châu Âu (EBU) - đơn vị tổ chức sự kiện - cho biết sẽ tổ chức một kỳ họp Đại hội đồng bất thường vào đầu tháng 11. Trong cuộc họp này, các thành viên sẽ bỏ phiếu về việc Israel có được tham gia Eurovision năm 2026 hay không.
Trong thư gửi tới các thành viên, Chủ tịch EBU, bà Delphine Ernotte Cunci, thừa nhận tổ chức này "chưa từng đối mặt với tình huống chia rẽ như thế này".
Ra đời từ năm 1956, Eurovision luôn quảng bá hình ảnh một sự kiện phi chính trị, nơi các quốc gia có thể gạt bỏ bất đồng để cùng hòa chung trong âm nhạc. Tuy nhiên, kể từ khi chiến tranh Gaza bùng nổ sau vụ tấn công do Hamas tiến hành vào Israel hồi tháng 10/2023, nhiều quốc gia phản đối sự hiện diện của Israel tại Eurovision.
Nhiều ca sĩ đã kêu gọi loại Israel, đồng thời các cuộc biểu tình cũng nổ ra. Người hâm mộ Eurovision chỉ trích ca khúc năm 2024 do đài Israel gửi đi, cho rằng lời bài hát ẩn chứa thông điệp liên quan đến chiến sự ở Gaza. Ban tổ chức sau đó buộc phải yêu cầu chỉnh sửa ca từ.
Tháng 5 vừa qua, tại đêm Chung kết Eurovision ở Basel (Thụy Sĩ), Israel giành vị trí Á quân khi tiết mục của Yuval Raphael - một người sống sót sau vụ tấn công Hamas - nhận được số phiếu bình chọn công chúng cao nhất. Chỉ đến những phút cuối, thí sinh của Áo mới vươn lên dẫn đầu. Ngay sau sự kiện, một số nước cáo buộc chính phủ Israel đã tìm cách thao túng kết quả, khi Thủ tướng Benjamin Netanyahu và các tài khoản chính thức của Israel kêu gọi bỏ phiếu, đồng thời Cơ quan Quảng cáo Chính phủ thuộc Văn phòng Thủ tướng cũng mua quảng cáo trên YouTube để vận động bầu chọn.
Tháng 7 vừa qua, EBU từng thảo luận về sự tham gia của Israel nhưng chưa đưa ra quyết định, thay vào đó chỉ định một chuyên gia thu thập ý kiến thành viên để trình lên Đại hội đồng vào tháng 12 tới.
Tuy nhiên, áp lực ngày càng gia tăng. Ngày 11/9, đài RTÉ (Ireland) ra tuyên bố sẽ "không tham dự Eurovision 2026 nếu Israel vẫn góp mặt". Ireland từng bảy lần đăng quang Eurovision, cùng với Thụy Điển là quốc gia thành công nhất lịch sử cuộc thi.
"RTÉ cho rằng việc Ireland tham gia là điều không thể chấp nhận, xét đến sự mất mát sinh mạng khủng khiếp ở Gaza," tuyên bố viết, đồng thời bày tỏ lo ngại sâu sắc về "việc các nhà báo bị sát hại có chủ đích tại Gaza, việc phóng viên quốc tế không được tiếp cận hiện trường, cũng như tình cảnh của các con tin còn bị giam giữ".
Cùng thời điểm, đài quốc gia Hà Lan và RTVE của Tây Ban Nha cũng tuyên bố sẽ rút lui nếu Israel tham dự. Ông José Pablo López, Chủ tịch RTVE, khẳng định trong một cuộc phỏng vấn rằng thật "phi thực tế" nếu Eurovision cho rằng sự kiện này phi chính trị. "Ai cũng biết Eurovision mang hàm ý chính trị rất lớn. Chính phủ Israel cũng ý thức rõ điều này và tận dụng sự kiện trên trường quốc tế" – ông José Pablo López cho biết.
Trong khi đó, Đài KAN – cơ quan phát thanh truyền hình công cộng Israel – tuyên bố đất nước này xứng đáng được tham dự.
"Khả năng bị loại của KAN - một trong những thành viên lâu đời, nổi bật và thành công tại cuộc thi - sẽ đặc biệt gây lo ngại trong bối cảnh Eurovision chuẩn bị kỷ niệm 70 năm. Bất kỳ động thái nào như vậy đều có thể để lại tác động sâu rộng đến cuộc thi và các giá trị mà EBU đại diện," phát ngôn viên của Đài KAN cho hay.
Các chính trị gia cũng bắt đầu nhập cuộc. Trong tháng này, Ngoại trưởng Áo Beate Meinl-Reisinger đã gửi thư tới các đồng cấp ở sáu quốc gia đang cân nhắc tẩy chay, kêu gọi họ suy nghĩ lại.
Trong thư, bà Beate Meinl-Reisinger viết: "Tôi thực sự tin rằng Eurovision - cũng như nghệ thuật nói chung - không phải là nơi để áp đặt các biện pháp trừng phạt. Việc loại Israel khỏi Eurovision hoặc tẩy chay sự kiện sẽ không giúp giảm bớt khủng hoảng nhân đạo ở Gaza, cũng không mang lại giải pháp chính trị bền vững".
Bình luận (0)