Khói bốc lên sau một cuộc không kích của Israel ở phía Bắc Dải Gaza, nhìn từ miền Nam Israel, ngày 16/9/2025 (Ảnh: AP)
Các nhà điều tra thuộc Ủy ban Điều tra Quốc tế Độc lập của Liên hợp quốc (COI) ngày 16/9 cho biết Israel đang tiến hành "diệt chủng" tại Gaza nhằm "hủy diệt người Palestine" ở khu vực này. Báo cáo do cựu thẩm phán người Nam Phi Navi Pillay đứng đầu khẳng định "trách nhiệm thuộc về Nhà nước Israel".
Bộ Ngoại giao Israel ngay lập tức ra tuyên bố bác bỏ hoàn toàn kết luận trên, cho rằng báo cáo "bóp méo và sai sự thật", đồng thời kêu gọi chấm dứt hoạt động của ủy ban này.
Báo cáo được công bố sau gần 2 năm bùng phát cuộc xung đột tại Gaza, kể từ vụ tấn công của Hamas vào lãnh thổ Israel ngày 7/10/2023. Theo số liệu từ Bộ Y tế tại Gaza do Hamas kiểm soát mà Liên hợp quốc coi là đáng tin cậy, gần 65.000 người đã thiệt mạng kể từ đó. Phần lớn dân cư Gaza đã phải rời bỏ nhà cửa ít nhất một lần, trong bối cảnh Liên hợp quốc cảnh báo nạn đói nghiêm trọng tại thành phố Gaza.
Ủy ban COI kết luận Israel đã thực hiện 4 trong 5 hành vi "diệt chủng" được nêu trong Công ước về Ngăn ngừa và Trừng phạt tội ác diệt chủng năm 1948. Đó là giết hại thành viên của một nhóm, gây tổn hại nghiêm trọng về thể chất hoặc tinh thần, áp đặt điều kiện sống dẫn tới sự hủy diệt toàn bộ hoặc một phần và áp dụng biện pháp nhằm ngăn ngừa việc sinh nở trong nhóm.
Người Palestine sơ tán khỏi phía Bắc Gaza trên tuyến đường ven biển, ngày 16/9/2025 (Ảnh: AP)
Theo báo cáo, các phát biểu công khai của Tổng thống Isaac Herzog, Thủ tướng Benjamin Netanyahu và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant đã "kích động hành vi diệt chủng", song chính quyền Israel không có biện pháp xử lý.
Ủy ban nhấn mạnh cộng đồng quốc tế "không thể im lặng trước chiến dịch diệt chủng nhằm vào người Palestine", đồng thời cảnh báo "sự thờ ơ ngăn chặn hành động này đồng nghĩa với đồng lõa".
Mặc dù không phải là cơ quan pháp lý, các báo cáo của COI có thể gây sức ép ngoại giao và cung cấp bằng chứng cho các tòa án quốc tế. Ủy ban hiện cũng đang hợp tác với Văn phòng Công tố viên của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC).
Trong khi đó, Israel tiếp tục phủ nhận mọi cáo buộc. Liên hợp quốc cho đến nay chưa chính thức xác định tình hình ở Gaza là "diệt chủng", song nhiều cơ quan và chuyên gia độc lập đã lên tiếng cảnh báo.
Tháng 1/2024, Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) đã yêu cầu Israel ngăn chặn các hành vi diệt chủng. Đến tháng 5/2024, ICC ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng Netanyahu và ông Gallant với cáo buộc tội ác chiến tranh và tội ác chống loài người.
Bình luận (0)